-
1 мамык
мамык1. пухКомбо мамык гусиный пух;
каза мамыкым шӱдыраш прясти козий пух.
Лупс чӱчалтыш – шинчаже, пелчан мамык – ӱпшӧ. М. Емельянов. Глаза его – капли росы, волосы – пух осота.
А мамыкше кӱпчыклан огыл, тӧшаклан сита. И. Иванов. А пуху хватит не только для подушки, но и для перины.
2. диал. вата, хлопокМамыкым шӱдыраш прясти вату;
ош мамык белая вата.
Сравни с:
ватке3. в поз. опр. пуховый, пушистыйМамык тӧшак пуховая перина;
мамык шовыч пуховый платок.
Вуйыштыжо – мамык упш. И. Иванов. На её голове – пуховая шапка.
Теҥгече кас велеш мамык лум возын. В. Косоротов. Вчера к вечеру выпал пушистый снег.
4. в поз. опр. ватный, хлопчатобумажныйМамык пинчак ватный пиджак.
Изибайын йолыштыжо йошкар мамык шӱртӧ дене сылнештарыме шем портышкем. Я. Элексейн. На ногах Изибая чёрные валенки, украшенные красной хлопчатобумажной нитью.
Идиоматические выражения:
-
2 мамык
мамык Iпух;куш мамык птичий пух;мамык төшөк пуховая постель.мамык IIюжн.то же, что мамы 1. -
3 мамык
1. сущ.1) хло́пок, хлопча́тник || хло́пковый, хлопча́тниковыймамык чәчүлекләре — посе́вы хлопча́тника
мамык орлыгы — хло́пковые семена́
мамык кыры — хлопча́тниковое (хло́пковое) по́ле
мамык җитештерү — хло́пковое произво́дство
2) как первая составная часть сложных слов хлопко-мамык җыю комбайны — хлопкоубо́рочный комба́йн
мамык чистарту заводы — хлопкоочисти́тельный заво́д
мамык эрләү эше — хлопкопряди́льное де́ло
3) ва́тааптекадан мамык алу — купи́ть ва́ту в апте́ке
тышы мамык, эче кабык — (погов.) снару́жи ми́ло, а внутри́ гни́ло (букв. снару́жи ва́та, а внутри́ скорлупа́)
ут белән мамык уйнамый — (посл.) ва́та с огнём не игра́ет
4) пух, мя́гкая шерстьаккош мамыгы — лебя́жий пух
кәҗә мамыгы — ко́зий пух
куян мамыгы — кро́личий пух
каз мамыгы — гуси́ный пух
5) бот. пухо́вка (шелковистые волокна околоцветника растений из семейства осоковых, сложноцветных)җирдә, һавада билчән мамыгы оча — по земле́, в во́здухе лета́ют пухо́вки осо́та
6) спец. подсе́д ( пуховые волосинки на шкуре животного)2. прил.1) хлопчатобума́жный ( фитиль)мамык майка — хлопчатобума́жная ма́йка
2) ва́тныймамык одеял — ва́тное одея́ло
мамык пальто — пальто́ на ва́те
3) пухо́вый ( шарф)мамык шәл — пухо́вая шаль
•- мамык игүче
- мамык игүчелек
- мамык түшәк
- мамык уты
- мамык үсемлеге
- мамык үләне
- мамык эрләү
- мамык чистарткыч••мамык кебек — как пух, о́чень мя́гкий
-
4 мамык
1. пух. Комбо мамык гусиный пух; каза мамыкым шӱ дыраш прясти козий пух.□ Лупс чӱ чалтыш – шинчаже, пелчан мамык – ӱпшӧ. М. Емельянов. Глаза его – капли росы, волосы – пух осота. А мамыкше кӱ пчыклан огыл, тӧ шаклан сита. И. Иванов. А пуху хватит не только для подушки, но и для перины.2. диал. вата, хлопок. Мамыкым шӱ дыраш прясти вату; ош мамык белая вата. Ср. ватке.3. в поз. опр. пуховый, пушистый. Мамык тӧ шак пуховая перина; мамык шовыч пуховый платок.□ Вуйыштыжо – мамык упш. И. Иванов. На её голове – пуховая шапка. Теҥгече кас велеш мамык лум возын. В. Косоротов. Вчера к вечеру выпал пушистый снег.4. в поз. опр. ватный, хлопчатобумажный. Мамык пинчак ватный пиджак.□ Изибайын йолыштыжо йошкар мамык шӱ ртӧ дене сылнештарыме шем портышкем. Я. Элексейн. На ногах Изибая чёрные валенки, украшенные красной хлопчатобумажной нитью.◊ Кийыме верже мамык лийже пусть будет земля пухом (пожелание умершему). (Овокля:) Сапан кумын кийыме верже мамык лийже. М. Рыбаков. (Овокля:) Пусть земля будет пухом куму Степану. -
5 мамык
-
6 мамык-җеп
-
7 мамык игүче
хлопкоро́б; см. тж. мамыкчы -
8 мамык түшәк
пухови́к -
9 мамык үләне
бески́льница кру́пная -
10 мамык
-
11 мамык
пух -
12 мамык
хлопок -
13 мамык
1. сущ. 1) хлопок 2) пух 2. прил. 1) хлопковый 2) хлопчатобумажный 3) пуховый -
14 мамык вуй
мамык вуйГ.бот. одуванчикЛым шылен веле шокта, кырык нереш мамык вуй уже лӓктешӓт. В. Сузы. Снег только растает, как на пригорках уже появляются одуванчики.
Смотри также:
мамыкшудо -
15 мамык пудий
зоол. клещ паутинныйМемнан кундемысе сад-пакчаште эн чот шарлыше вредительлан тля, мамык пудий, медяница шотлалтыт. «Мар. ком.» В наших краях самыми распространенными вредителями считаются тля, паутинные клещи, медяницы.
Идиоматическое выражение. Основное слово:
пудий -
16 мамык-йон
сущ.; собир.пух, пуши́нки -
17 мамык-йонлы
прил.пухо́вый -
18 мамык бете
зоол.; см. мамыгашар -
19 мамык игүчелек
см. мамыкчылык -
20 мамык уты
бот.; см. мамыкбаш 1)
См. также в других словарях:
мамык — (МАМЫКЛАНУ) (МАМЫКЧЫЛЫК) – 1. Мальвалар семь. көньякта игелә торган берьеллык үсемлек 2. Шул үсемлекнең җеп, целлюлоза һ. б. әзерләү өчен кулл. тор. орлык сүсе. Шул сүснең махсус эшкәртелгән нәфис, йомшак массасы. с. Шундый сүстән эрләнгән 3.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
мамык-җеп — Киҗе мамык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
йон-мамык — Йон, мамык һ. б. ш. йомшак нәрсәләр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
киҗе-мамык — с. Мамык җептән эшләнгән. и. Шундый тукыма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җеп — 1. Йон, мамык, ефәк, җитен һ. б. җепселләрен бер берсенә кушып бөтерү юлы белән әзерләнгән һәм туку, бәйләү кебек эшләргә китә торган материал, эрләнмә. с. Мамык яки чүбек җебеннән бәйләнгән яки тукылган аягында җеп оек. Берничә җепне катып… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ак — I. 1. Кар, сөт һәм акбур төсенә якын ачык төс 2. Чиста, керсез. күч. Эчкерсез, саф, гөнаһсыз 3. Чал ак сакаллы карт 4. Гражданнар сугышында большевикларга каршы булган ак офицер и. АКЛАР – Контрреволюционерлар, акгвардиячеләр, большевизм… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
акбүз — 1. с. Сизелер сизелмәс кенә күк төсмере булган ак төс 2. и. Ак төстәге юка киҗе мамык тукыма. АКБҮЗ АТ – Акбүз төсендәге ат … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
балитәк — Хатын кыз күлмәгенең итәге тирәли матурлык өчен тотылган өстәмә итәк. БАЛА ЙОН – 1) Кеше тәнендәге вак вак төкләр 2) БАЛА МАМЫК – Йомыркадан яңа чыккан кош тәнендәге бик йомшак йончалар. БАЛА КОРТ (БАЛА УМАРТА) – Яңарак аерылып чыккан яшь умарта… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
батист — Чирак катылган җитен яки мамык җептән эшләнә торган ярым үтә күренмәле юка һәм тыгыз тукыма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бәз — Тыгыз киҗе мамык тукыма … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бишмәт — Татар һ. б. кайбер төрки халыкларда мамык белән сырып тегелгән кышкы өс киеме … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге